Het 'Fit for 55'-pakket, dat in 2021 door de Europese Commissie werd gelanceerd als onderdeel van de Europese Green Deal, heeft tot doel de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met minstens 55% te verminderen ten opzichte van de niveaus van 1990. Het uiteindelijke doel is om in 2050 CO2-neutraal te zijn. Om dit te realiseren, is het noodzakelijk om over te stappen van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energiebronnen, wat de manier waarop we onze gebouwen verwarmen en koelen voorgoed zal veranderen.
Twee jaar na het oorspronkelijke Fit for 55-voorstel is het tijd om de balans op te maken en vooruit te kijken. De European Heat Pump Association (EHPA) bracht experts en analisten uit heel Europa bijeen om de huidige situatie en de toekomst van hernieuwbare verwarming en koeling te bespreken tijdens het webinar 'Conclusions on Fit for 55: renewable heating and cooling solutions', dat plaatsvond op 17 mei.
De paneldiscussie werd georganiseerd door EHPA en in het kader van REDI4Heat. REDI4HEAT is een EU-project, gefinancierd door het LIFE-programma, dat tot doel heeft de toepassing van hernieuwbare energiebronnen in verwarmings- en koelsystemen te versnellen door lacunes in nationaal beleid te identificeren en effectieve strategieën voor te stellen voor het netto nul-tijdperk.
De EU heeft zich ertoe verbonden de ontwikkeling en implementatie van innovatieve technologieën en oplossingen voor hernieuwbare energie te ondersteunen door middel van beleid, financiering en partnerschappen. Ze erkent ook dat de hernieuwbare-energiesector niet alleen bijdraagt aan de klimaatdoelstellingen, maar ook economische groei en werkgelegenheid stimuleert en zo het wereldwijde concurrentievermogen van Europa versterkt.
Greg Arrowsmith, secretaris-generaal van de Association of European Renewable Energy Research Centres (EUREC), zei tijdens het webinar dat adequate wetgeving cruciaal is om de vraag te stimuleren en het aanbod in de sector te vergroten. "We zijn een jaar verder dan de publicatie van de voorstellen van de Europese Commissie voor REPower EU en de strategie voor zonne-energie, die hoge verwachtingen wekken voor warmtepompen en zonnethermie", voegt Arrowsmith eraan toe, waarmee hij de toon voor de discussie zet.
Jozefien Vanbecelaere, hoofd EU-zaken bij EHPA, beaamt deze gevoelens en deelt de recordgroei van de warmtepompmarkt vorig jaar. Ze benadrukt echter ook de noodzaak om obstakels zoals hoge initiële kosten, gebrek aan informatie en personeelstekorten te overwinnen om de uitrol van warmtepompen te versnellen.
Om deze uitdagingen het hoofd te bieden, heeft EHPA samen met andere organisaties de EU Heat Pump Accelerator gelanceerd: een document met oplossingen en strategieën voor de versnelde inzet van warmtepompen in Europa, dat de Europese Commissie onlangs heeft opgenomen in haar aankomende EU Heat Pump Action Plan. "Ambitieuze doelstellingen vereisen ambitieuze maatregelen", vat Vanbecelaere samen, en benadrukt daarmee de dringende noodzaak van actie.
Saverio Papa, beleidsmedewerker bij Solar Heat Europe, vult de discussie aan en zet de cijfers uiteen die ten grondslag liggen aan de significante bijdragen van zonnewarmtetechnologie in Europa. Met bijna 20.000 gecreëerde banen, een besparing van 8 miljard kubieke meter gasverbruik en een geschatte energieopslagcapaciteit van 189 gigawattuur, is zonnewarmte absoluut een succes.
Hoewel warmtepompen en zonnepanelen steeds populairder worden en vaak samen worden gebruikt, zijn dit niet de enige hernieuwbare energiebronnen die in het 'Fit for 55'-pakket aan bod komen.
Geothermische energie heeft bijvoorbeeld een enorm potentieel en kan met diverse technologieën, waaronder warmtepompen, worden benut voor verwarming en koeling in woningen, bedrijven en de industrie. Toch krijgt geothermische energie volgens Sanjeev Kumar, hoofd beleid bij de European Geothermal Energy Council, niet zoveel politieke aandacht als andere hernieuwbare energiebronnen. "Dit komt vooral doordat het uit het zicht en dus ook uit het hart is verdwenen. Meer aandacht van overheden, EU-instellingen, denktanks en campagnevoerders is essentieel voor meer bewustwording", betoogt Kumar.
Bio-energie wordt door de EU ook beschouwd als een hernieuwbare energiebron. Irene di Padua, beleidsdirecteur bij Bioenergy Europe, pleit nadrukkelijk voor een stop op subsidies voor fossiele brandstoffen en benadrukt de noodzaak om het gebruik van fossiele energie te beperken en geleidelijk te verminderen om de groei van hernieuwbare verwarmingsoplossingen te stimuleren.
Ten slotte blijken stadsverwarmings- en koelsystemen een belangrijke rol te spelen bij de integratie van hernieuwbare energiebronnen, met name in stedelijke gebieden. Cijfers van Andras Takacs, beleidsadviseur van Euroheat & Power, laten zien dat meer dan 10.000 netwerken 13% van de EU-warmtemarkt bestrijken. Daarmee spelen stadsverwarming en -koeling een hoofdrol in Europa's streven om de afhankelijkheid van geïmporteerde fossiele brandstoffen te beëindigen en de distributie van hernieuwbare energie te vergemakkelijken.
Geplaatst op: 26 mei 2023
